ในโลกธุรกิจความผันแปรย่อมเกิดขึ้นได้เสมอ การเปลี่ยนแปลงในตลาดฟาสต์ฟู้ดดำเนินไปอย่างไม่หยุดนิ่ง นักการตลาดอาศัยความเข้าใจในรูปแบบของการดำเนินชีวิต ค่านิยม และวัฒนธรรม ที่ไม่ผูกติดอยู่กับค่านิยมเก่า ๆ ของคนในสังคมเพื่อตอบสนองสินค้าให้ตรงกับความสนใจของผู้บริโภคกลุ่มเป้าหมาย
นายเฮลเตอร์ ชิว ผู้บริหารกิจการบริษัทซีพี-เคเอฟซี เดเวลอปเม้นท์(ประเทศไทย)จำกัด เปิดเผยว่า มิใช่ว่าไก่ทอด เบอร์เกอร์และพิซซ่าจะสามารถครองตลาดส่วนใหญ่ในบรรดาฟาสต์ฟู้ดได้ตลอดไป ฟาสต์ฟู้ดอื่น ๆ จะแทรกตัวขึ้นมาเรื่อย ๆ มีช่องทางและโอกาสอีกมาที่จะเกิดฟาสต์ฟู้ดกลุ่มที่ 4 ได้ในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นอาหารญี่ปุ่น เม็กซิกัน และที่ฮือฮามากในปัจจุบันคืออาหารไทยในต่างประเทศ
บริษัทเดอะ พิซซ่า คอมปะนี(ประเทศไทย)จำกัด กิจการในกลุ่มบริษัทไมเนอร์ ภายใต้เครื่องหมายการค้า พิซซ่า ฮัท แฟรนไชส์ที่มีชื่อเสียงรู้จักกันดีทั่วโลก บริการฟาสต์ฟู้ดประเภท QUICK SERVICE RESTURANT ที่ควบคุมมาตรฐานของตัวสินค้าและบริการให้ส่งผลดีต่อความนิยมและยอดขายนอกเหนือจากความสำเร็จขั้นต้นของธุรกิจ บริษัทเดอะพิซซ่า คอมปะนี ยังมีโปรดักส์ไลน์อีกหลายชนิด เช่น ไอศกรีมสเวนเซ่นส์ ร้านซิซซ์เล่อร์ ที่จำหน่ายสเต็ก ซีฟู้ด และสลัด
บริษัทแฟ้คท โฮลดิ้ง จำกัด ดำเนินกิจการร้านอาหารฟาสต์ฟู้ดประเภทพิซซ่าที่มีแฟรนไชส์ภายใต้เครื่องหมายการค้า พิซซ่า มอลล์
โรงแรมนารายณ์เจ้าของลิขสิทธิ์การผลิตพิซซ่าภายใต้เครื่องหมายการค้า นารายณ์พิซเซอเรีย มีลักษณะการบริการกึ่งฟาสต์ฟู้ดและภัตตาคารในระดับสากลมีลูกค้าเป้าหมายได้แก่วัยรุ่น คนทำงาน และครอบครัว
บริษัทเชคกีส์ (ประเทศไทย)จำกัด ดำเนินธุรกิจร้านอาหารแฟรนไชส์จากต่างประเทศภายใต้เครื่องหมายการค้า เชคกีส์ พยายามสร้างความเด่นของตัวสินค้า โดยเน้นในเรื่องความหลากหลายของประเภทอาหารในเมนูที่ให้บริการ
เราพยายามที่จะดำเนินแผนการตลาดแบบเข้าถึงกลุ่มผู้บริโภคโดยตรงซึ่งที่ผ่านมาก็ประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี เราเชื่อมั่นว่ากับเป้าหมายที่ตั้งไว้ในการก้าวขึ้นเป็นผู้นำในตลาดนี้จะส่งผลให้การแข่งขันรุนแรงมากยิ่งขึ้น ซึ่งเป็นเรื่องที่ดีเพราะหากต่างฝ่ายต่างแข่งขันกันจะเป็นการกระตุ้นให้ตลาดนี้โตขึ้นอีก แต่ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าใครจะหยิบจุดไหนมาแข่งขันกันมากกว่า ยงยุทธ บุญเปกข์ตระกูล กรรมการบริหารเชคกีส์ (ประเทศไทย) จำกัด เปิดเผย
พิซซ่าเอ็กซเพรส นับเป็นน้องใหม่ในวงการที่เปิดตัวโดยอาศัยช่องทางจำหน่ายส่งตรงถึงบ้านเป็นหลัก เป็นจุดเด่นเช่นเดียวกับ โดมิโน่ พิซซ่า ที่มีชื่อเสียงเป็นที่ยอมรับอย่างดีในอเมิรกา
พิซซ่า เอ็กซเพรส มีโครงการที่จะนำระบบสมาชิกเข้ามาให้บริการ เพื่อมอบสิทธิพิเศษพร้อมกับการบริการที่รวดเร็วโดยสามารถส่งถึงมือผู้สั่งภายใน 30 นาที ซึ่งหากเกินเวลาที่กำหนดจะเป็นการให้กินฟรี นอกเหนือจากรสชาติของอาหารผู้บริหารเชื่อว่าการให้บริการที่ทันต่อความต้องการของลูกค้ากลุ่มเป้าหมายคือจุดแข่งขันของ พิซซ่า เอ็กซเพรส
แมคโดนัลด์ ถือว่าเป็นเจ้าตำรับธุรกิจฟาสต์ฟู้ดที่มียอดขายทั่วโลกเป็นอันดับ 1 ทั้งด้านการผลิต การบริการ การบริหาร และการตลาด
แมคโดนัลด์เป็นฟาสต์ฟู้ดที่เข้มงวดเรื่องระบบมาก มีหนังสือคู่มือการทำงานหนาถึง 400 กว่าหน้า บรรจุเนื้อหากว่า 20,000 หัวข้อที่เป็นกลยุทธ์ทางการตลาด
กิจการแมคโดนัลด์ถือกำเนิดขึ้นจากมันสมองของนายเรย์ ครอกด์ อดีตเซลล์แมนที่ดำรงชีพด้วยการเร่ขายถ้วยกระดาษในยุคเศรษฐกิจตกต่ำ ครอกเปิดร้านแมคโดนัลด์แห่งแรกขึ้นที่เดส์เพลนส์ ชานเมืองชิคาโกเมื่อเขามีอายุได้ 52 ปี ก่อนทิ้งทรัพย์สินมูลค่ากว่าร้อยล้านเหรียญสหรัฐหลังเสียชีวิตในวัย 82 ปี
การสร้างกลยุทธ์ในการขยายตลาดออกไปทั่วโลกโดยมีเป้าหมายเน้นที่มาตรฐานของตัวสินค้าและที่มาของความสำเร็จของเรย์ ครอกด์ ได้ปลูกฝังหลักการพื้นฐานให้แก่บริษัทก็คือมาตรฐานความเป็นเลิศ
บริษัท แมคไทย จำกัด ร่วมทุนระหว่างนายเดช บุลสุข และแมคโดนัลด์ คอร์ปอเรชั่น เปิดสาขาที่อัมรินทร์พลาซ่าเป็นแห่งแรก ต่อจากนั้นก็มีการเลือกทำเลที่ตั้งทั้งในกรุงเทพฯและในต่างจังหวัดเพื่อขยายสาขาออกไปอีก รูปแบบการขยายตัวจะมีทั้งแบบที่บริษัทลงทุนเองทั้งหมด หรือการซื้อที่ดินแล้วให้กลุ่มอื่นเข้ามาดำเนินกิจการ และการขายแฟรนไชส์ โดยมุ่งใช้กลยุทธ์การใช้ความพยายามเข้าเป็นส่วนหนึ่งของท้องถิ่น ทั้งการช่วยเหลือการกุศล และดัดแปลงรูปแบบของร้านให้เข้ากับความเป็นมาของทำเลที่เปิดขยายสาขา กิจกรรมส่งเสริมการขายจะเน้นที่รายการพิเศษต่าง ๆ เช่น การจัดกิจกรรมร่วมกับโค้ก และฟิล์มสีฟูจิ
แมคโดนัลด์มีสาขารวมมากกว่า 10,500 แห่งในประเทศต่าง ๆ มากกว่า 50 ประเทศ และติดอันดับหนึ่งในสิบของบริษัทที่ใช้งบประมาณด้านการโฆษณามากที่สุดในโลก
บริษัท รอยัลอินดัสตรี้ส์ซัพพลาย เจ้าของแฟรนไชส์ ดังกิ้น โดนัท(ประเทศไทย) ดังกิ้น โดนัท เป็นฟาสต์ฟู้ดที่มีการเติบโตอย่างรวดเร็ว และพยายามพัฒนาตัวสินค้าให้เหมาะกับทุกวัย ทั้ง ๆ ที่ลูกค้าส่วนใหญ่ของดังกิ้นโดนัทจะเป็นกลุ่มวัยรุ่น มีการขยายสาขาไปต่างจังหวัดที่มุ่งเน้นในจังหวัดใหญ่ ๆ ได้แก่ เชียงใหม่ นครราชสีมา และชลบุรี คาดว่าการขยายสาขาในต่างจังหวัดจะทำให้ธุรกิจของดังกิ้น โดนัทมีอัตราการเติบดตที่สูงขึ้นมากเช่นเดียวกับกรุงเทพมหานคร
บริษัท ไทยแฟรนไชส์ซิ่ง จำกัด ผู้ดำเนินกิจการร้านมิสเตอร์โดนัท มิสเตอร์โดนัทเป็นโดนัทเจ้าแรกที่เข้ามาเปิดกิจการในประเทศไทยและเร่งขยายงานเต็มที่ แต่ถูกกลุ่มเซ็นทรัลเข้าเทกโอเวอร์เพราะส่วนแบ่งตลาดของมิสเตอร์โดนัทยังน้อยกว่าคู่แข่ง บริาทจึงมีเป้าหมายที่จะหันมาจับกลุ่มเป้าหมายลูกค้าที่เป็นผู้ใหญ่มากขึ้นเพื่อให้เป็นคนละตลาดกับคู่แข่ง และเปิดโอกาสให้นักธุรกิจฟาสต์ฟู้ดเข้ามาเป็นผู้ร่วมทุนกับมิสเตอร์โดนัท โดยผู้ร่วมทุนเข้าดำเนินธุรกิจระบบแฟรนไซส์ต้องเน้นมาตรบานเดียวกันกับเจ้าของแฟรนไซส์ทำให้มิสเตอร์โดนัทสามารถขยายตัวออกไปมากขึ้น
พาราวินเซอร์ กำหนดแผนการลงทุนโดยมุ่งเป้าหมายเป็นผู้นำในยุทธจักรฟาสต์ฟู้ด เข้าเทกโอเวอร์แดรี่ควีนพร้อมกับขยายการลงทุนฟาสต์ฟู้ดอีสานชื่อ มิสเตอร์อีสาน และมุ่งขยายไลน์ประเภทของอาหารฟาสต์ฟู้ดให้ครบวงจร
ยูเอฟเอ็มในเครือศรีกรุงวัฒนา เป็นผู้บุกเบิกวงการเบเกอรี่ โดยมีรูปแบบฟาสต์ฟู้ดทั้งเบเกอรี่และอาหารอื่น ๆ ยูเอฟเอ็ม มีข้อได้เปรียบตรงที่มีสถาบันสอนทำอาหารของตนเอง และสามารถระดมทุนจากตลาดหลักทรัพย์ฯได้มากเพื่อขยายแฟรนไชส์
ธุรกิจฟาสต์ฟู้ดแตกสาขาเป็นทวีคูณ เปลี่ยนพฤติกรรมการกินของคนไทย ทั้งฟาสต์ฟู้ดไทยและต่างชาติทุ่มทุนขยายสาขาครอบครองพื้นที่ชุมชน กลุ่มเจ้าของกิจการฟาสต์ฟู้ดอย่างเช่น เอสแอนด์พี สีฟ้า นู้ดเดิ้ลการ์เด้น กานดา มิสเตอร์โดนัท ดังกิ้นโดนัท เอแอนด์ดับบลิว เคนตั๊กกี้ ฟราย ชิกเก้น ยูเอฟเอ็ม แมคโดนัลด์ พิซซ่าฮัท เบอร์เกอร์คิง โคคา แดรี่ควีน เมจิคกริลล์ อาร์บี้ อีสานคลาสสิค พิซซ่ามอลล์ โฮเบอร์เกอร์ เช็กกี้พิซซ่า เชสเตอร์กริลล์ พิซเซอเรีย พิซซ่า
ทำให้การทำโปรโมชั่นเพื่อส่งเสริมการขาย ร้านอาหารฟาสต์ฟู้ดยังคงขยายตัวต่อไปในอัตราเฉลี่ย 8-10 เปอร์เซ็นต์ โดยแต่ละเจ้าใช้เงินลงทุนประมาณ 5-70 ล้านบาท แมคโดนัลด์เป็นธุรกิจฟาสต์ฟู้ดที่ใช้เงินลงทุนในการเปิดสาขามากที่สุดในวงเงิน 30-70 ล้านบาท
การขยายตัวของธุรกิจฟาสต์ฟู้ด
ในแอฟริกามีรายงานกล่าวว่า การเติบโตของร้านอาหารฟาสต์ฟู้ดยังคงเพิ่มขึ้นในตลาดต่อไปเรื่อย ๆ ขณะที่ร้านอาหารฟาสต์ฟู้ดบางชื่อ เช่น เคนตั๊กกี้ ฟรายชิกเก้น และพิซซ่าฮัท ก็สามารถเข้าไปเปิดสาขาในพื้นที่ ทั้ง ๆ ที่ก่อนหน้านี้เป็นตลาดปิดสำหรับอาหารฟาสต์ฟู้ด ได้แก่ ประเทศจีนและโซเวียต
บริษัทแมคดดนัลด์มีระบบการสร้างเครือข่ายสาขาเป็นปัจจัยสำคัญที่อยู่เบื้องหลังความสำเร็จ ตัวอย่างที่แมคโดนัลด์นำมาอ้างอิงอยู่เสมอก็คือ การตกลงกันระหว่างแมคโดนัลด์กับบริษัทเจ.อาร์.ซิมพล็อตแห่งไอดาโฮ โดยซิมพล็อตได้กลายเป็นผู้ตอบสนองมันฝรั่งแก่แมคโดนัลด์ราวปีละ 3 ล้านกิโลกรัมเพื่อนำมาใช้ทำเฟร้นฟรายด์ สำหรับสาขาต่างประเทศของแมคโดนัลด์มีอยู่ทั่วโลก ทั้งยุโรป ลาตินอเมริกาและเอเซียโดยเฉพาะอย่างยิ่งในญี่ปุ่น
ชาร์ลีน ไพรซ์ และอัล ลินสตรอม เปิดเผยผลงานวิจัยทางเศรษฐศาสตร์ของยูเอสดีเอที่ได้รับการตีพิมพ์ลงในนิตยสารเนชั่นแนลฟู้ด รีวิวของกระทรวงเกษตรสหรัฐฯว่า ประเทศแคนาดาเป็นตลาดแฮมเบอร์เกอร์ที่ใหญ่ที่สุด ส่วนญี่ปุ่นเป็นตลาดสำหรับอาหารที่เกี่ยวกับไก่ และประเทศออสเตรเลียกับนิวซีแลนด์เป็นตลาดสำหรับพิซซ่า
สำหรับแมคโดนัลด์ เคนตั๊กกี้ฟรายชิกเก้น เบอร์เกอร์คิง และเว็นดี้ เป็นร้านฟาสต์ฟู้ด 4 แห่งของอเมริกาที่มีเครือข่ายมากที่สุด
ในกลุ่มประเทศโซเวียต แมคโดนัลด์ได้เปิดสาขาโดยร่วมทุนกับบาโบญาซึ่งเป็นกิจการด้านเกษตรกรรมที่ใหญ่ที่สุดของฮังการี เจ้าหน้าที่ของแมคโดนัลด์เปิดเผยว่า บริษัทได้เซ็นสัญญาร่วมลงทุนกับคณะผู้บริหารกรุงมอสโกเพื่อสร้างศูนย์แปรรูปอาหารฟาสต์ฟู้ดออกจำหน่าย นอกจากนี้แมคโดนัลด์ยังจะใช้เนยและเนื้อสัตว์ในโซเวียต แต่จะมีการนำเข้ากระดาษห่อแฮมเบอร์เกอร์และอุปกรณ์บรรจุภัณฑ์อื่น ๆ จากยูโกสลาเวีย ทางด้านแรงงานมีการจ้างงานวัยรุ่นชาวโซเวียตหลังเลิกเรียน
เคนตั๊กกี้ฟรายด์ชิกเก้นในกรุงปักกิ่งเป็นฟาสต์ฟู้ดที่ใหญ่ที่สุดในบรรดาเครือข่ายทั้งหมดของเคนตั๊กกี้ที่มีอยู่ทั่วโลก เป็นการลงทุนร่วมกันระหว่างจีน-อเมริกา โดยตั้งอยู่ที่ข้างจตุรัสเทียนอันเหมิน ในแต่ละวันจะมีชาวจีนและชาวต่างประเทศยืนเข้าแถวเพื่อลองลิ้มรสชาติของไก่ทอดลือชื่อชนิดนี้
ในยุคที่ผู้หญิงญี่ปุ่นกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ ต้องออกไปทำงานนอกบ้านจึงไม่มีเวลาที่จะทำอาหารเย็นอีกต่อไป และความบันเทิงในครอบครัวได้กลายเป็นสิ่งที่ได้รับความนิยมสูงสุดจากคนญี่ปุ่น การสั่งอาหารเย็นมากินที่บ้านจึงได้รับความนิยมตามไปด้วยเช่นเดียวกัน ทำให้การแข่งขันของตลาดฟาสต์ฟู้ดยี่ห้อต่าง ๆ ในญี่ปุ่นเพิ่มจำนวนขึ้นอย่างรวดเร็ว
กิจการอาหารฟาสต์ฟู้ดที่มุ่งขยายตัวสู่ยุโรป ต่างให้ความสนใจกับบริษัทอาร์เจอาร์นาบิสโก้ต้นตำรับคุกกี้นาบิสโก้ วอล์คเกอร์ และสมิธส์ คริสป์ในอังกฤษ สำหรับในฝรั่งเศสก็มีขนมปังกรอบ เบอลิน อาหารขบเคี้ยว คุกกี้ แป้งเพสรี้แช่แข็ง ส่วนกิจการในอิตาลีเป็นขนมปังกรอบและคุกกี้ไซวา นักวิเคราะห์อุตสาหกรรมอาหารในลอนดอนกล่าวว่า เนื่องจากธุรกิจฟาสต์ฟู้ดต้องใช้เวลายาวนานในการสร้างชื่อเสียงทำให้นักธุรกิจที่ทำกิจการอาหารในอังกฤษ ฝรั่งเศส และอิตาลี กลายเป็นแหล่งดึงดูดให้ธุรกิจฟาสต์ฟู้ดหลายแหล่งต้องการซื้อตรายี่ห้อของบริษัทที่มั่นคงแล้วเพื่อการขยายตลาดฟาสต์ฟู้ดของตน
อาหารฟาสต์ฟู้ดเกือบทุกประเทศมีการแข่งขันกันค่อนข้างสูง ในมาเลเซียเร่งการแข่งขัน เอ แอนด์ดับบลิว เครือข่ายกิจการฟาสต์ฟู้ดที่เก่าแก่ที่สุดของมาเลเซีย เปิดสาขาในเมืองกัวลา ตรังกานู สามารถทำยอดขายได้สูงเป็น 3 เท่าของที่คาดการณ์ไว้เดิม ในขณะเดียวกัน เชิร์ชส์ ฟิลด์ เครือข่ายของอเมริกาก็กลับมาในตลาดอีกครั้งด้วยชื่อใหม่ เท็กซัส ฟรายด์ ชิกเก้น ที่คาดการณ์ว่า สถานการณ์ของตลาดฟาสต์ฟู้ดเปลี่ยนแปลงไปและเปิดโอกาสกว้างมากขึ้น ในขณะที่แมคโดนัลด์กำลังช่วงชิงส่วนแบ่งทางการตลาดกับเคนตั๊กกี้ ฟรายด์ ชิกเก้น ที่กำลังโตเร็ว เครือข่ายกิจการฟาสต์ฟู้ดหลายแห่งคาดหวังที่จะเพิ่มยอดขายของตนโดยการกระจายประเภทของสินค้า รวมทั้งคุณภาพของอาหารและการให้บริการ ส่วนบรรดาผู้นำในตลาดฟาสต์ฟู้ดต่างก็เร่งปรับปรุงรูปแบบของธุรกิจให้สอดคล้องกับความต้องการของลูกค้ากลุ่มเป้าหมายให้ได้มากที่สุด
ถึงแม้ว่าอุตสาหกรรมอาหารฟาสต์ฟู้ดส่วนใหญ่จะเลือกใช้วิธีการลดราคาของตัวสินค้า แต่รายงานของแอดเวอร์ไทซิ่งเอจก็เปิดเผยว่า เครือข่ายของร้านฟาสต์ฟู้ดในอเมริกาหลายแห่งเลือกใช้วิธีเพิ่มรายการอาหารในการแก้ไขปัญหายอดขายชะลอตัว ทำให้เกิดการปรับเปลี่ยนแผนการตลาดจากมุ่งเน้นที่ภาพพจน์มาเป็นเน้นที่ตัวสินค้าเป็นหลัก เพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคยุคใหม่
อีกเหตุผลหนึ่งที่ทำให้เครือข่ายฟาสต์ฟู้ดจำนวนมากต้องเร่งเพิ่มประเภทรายการอาหารก็เพราะอุตสาหกรรมฟาสต์ฟู้ดขยายตัวออกไปมากจนเกินความต้องการของตลาดจึงเกิดความจำเป็นที่จะต้องเปลี่ยนแปลงตนเองเพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของผู้บริโภค รวมทั้งด้านราคาและมาตรฐานของอาหาร ตลอดไปจนถึงการให้บริการที่สะดวก สะอาด และรวดเร็ว
สำหรับกลยุทธ์ในการแข่งขันของธุรกิจฟาสต์ฟู้ดก็คือ การทุ่มงบโฆษณากันอย่างเต็มที่ในการเป็นสปอนเซอร์ และการทำโปรโมชั่นใหญ่ๆ โดยเฉพาะการมุ่งโฆษณาทางทีวีเน้นกลุ่มเป้าหมายวัยรุ่น ในขณะที่สื่อโฆษณากลายเป็นสิ่งที่มีอิทธิพลเป็นอย่างมากต่อการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าของกลุ่มผู้บริโภคในปัจจุบัน
ในฐานะของผู้บริโภคเราคงจะต้องทำหน้าที่ในการคุ้มครองสิทธิของตนเองในการเลือกบริโภคสินค้าที่มีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับสุขภาพของร่างกายและจิตใจ โดยคำนึงถึงคุณค่าความปลอดภัยสุขภาพอยามัยที่เราควรจะได้รับ เพื่อสร้างอายุที่ยืนยาวให้มีความผาสุกในการดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมบริโภคเช่นที่เป็นอยู่